Onlangs werd ik uitgenodigd voor een gesprek bij een gemeentehuis gelegen in de Achterhoek. Een wethouder die werd geconfronteerd met teruglopende inkomsten uit de toeristenbelasting. De helft minder over een periode van tien jaar. Wat gaan we daar aan doen? Het lijkt mij een issue dat speelt bij meer gemeenten in Nederland. Zou zo langzamerhand het besef bij gemeentes ontstaan dat zij voorwaarden kunnen scheppen om meer inkomsten te kunnen genereren voor hun gemeente?

Gemeenten als facilitator

Meer werkgelegenheid, meer inkomsten uit parkeergelden, versterking van het economisch draagvlak, positieve neven effecten, verbetering vestigingsklimaat en zo zijn er nog wel meer van die argumenten die men kan bedenken. Wethouders zouden de rol van facilitator op zich moeten nemen. De meeste onder hen zitten slechts een paar jaar op hun post, ontberen de kennis van het ondernemerschap en beschikken door bezuinigingen vaak over meerdere portefeuilles.

Een wethouder is meestal geen ondernemer en al helemaal geen visionair als het gaat om toekomstig recreatief toeristisch beleid. Laat staan dat er al een beleidsnotitie is binnen de gemeente. In ons land heeft niet een van de gemeenten een beleidsnota voor de toekomst in de la liggen. Nu dat er zoveel druk vanuit de regering wordt gelegd op de lokale bestuurder en er door allerlei bezuinigingen extra takenpakketten ontstaan, zijn er op het eerste gezicht minder mogelijkheden. Niets is minder waar!

Juist nu zijn er volop kansen en vraagt dit ondernemerschap van de ambtenaar die juist de noodzakelijke voorwaarden kan scheppen om een succesvolle onderneming op te starten. Het probleem is dat de gemeente vindt dat zij niet verantwoordelijk zijn voor het “ondernemers klimaat” binnen hun eigen gemeentelijke grenzen. Een stelling waar ik het ten zeerste mee oneens ben. Gemeenten leunen te veel achterover en hebben totaal geen benul wat zij zouden kunnen betekenen voor recreatief ondernemend Nederland.

De oplossing

Op de vraag of ik kon helpen bij de oplossing naar de zoektocht van een bovenregionale indoor attractie kon ik dus volmondig “ja” antwoorden. De vraag is echter of dit ook de enige oplossing is? Het is bij uitstek de gemeente die het totaal kan overzien m.b.t. ontwikkelmogelijkheden van nieuwe plannen. Daarbij kunnen zij het proces wat er mee gemoeid is m.b.t. de procedurele gang van zaken rondom zo’n ontwikkeling geheel ontzorgen, waarbij de recreatie ondernemer zich kan focussen op zijn “attractie”.

Door een integrale aanpak liggen er veel mogelijkheden waarbij ook gedacht moet worden aan slimme financieringsconstructies doordat de banken de grote afwezige zijn op dit moment. Recreatie ondernemers zijn erg druk met de dagelijkse werkzaamheden van alle dag en moeten er hard aan trekken om het hoofd boven water te houden. Uiteraard willen zij innoveren en maken zij nieuwe plannen. Het is daarom van belang juist zoveel mogelijk ondersteuning te bieden en drempels weg te nemen en het de recreatie ondernemer zo makkelijk mogelijk te maken. Dit zou al vanzelfsprekendheid moeten zijn vanuit de gemeente. Hiervoor is een pro-actieve benadering noodzakelijk. Daarnaast kan het ook een strategie zijn om meer inkomsten uit recreatie en toerisme te halen door de gemeente door verandering van hun “eigen” beleid. Dit vraagt een totaal andere wijze van besturen.

Mijn advies zou zijn om hiervoor de gemeente ambtenaar te trainen en op te leiden dit soort processen op gang te brengen.

Momenteel ben ik met meerdere gemeenten in gesprek en ervaar ik een andere houding. Men is op zoek naar een manier om in contact te komen met de recreatie ondernemer om gezamenlijk nieuwe ontwikkelingen te starten en hiermee de economie een impuls te geven. Uiteraard hebben gemeenten ook grote belangen in strategische grond posities die jaarlijks een hoge rentelast geven op de gemeentelijke begroting. Als gemeenten bijvoorbeeld participeren in nieuwe ontwikkelingen, maakt dit de kans succes voor nieuwe “innovaties” groter en zijn de revenuen direct merkbaar voor de gemeente.

Hans van Leeuwen, Trendwatcher & expert in leisure
Dir. SLIMMadvies / uw bedrijfsadviseur